Fred Pijls

Durven: besturen in judostijl

VDH Executive publiceert de komende maanden interviews die gehouden zijn met verschillende bestuurders, werkzaam binnen de geestelijke gezondheidszorg.

De inspiratie voor deze gesprekken vinden wij in de bijna onmenselijke eisen die tegenwoordig aan bestuurders worden gesteld. De bestuurder wordt geacht het baken te zijn in tijden van afnemende zekerheid en minder wetmatigheden. De (financiële) druk en verantwoordelijkheid nemen toe.
’Het handhaven van de koers’ is niet meer voldoende; relatieve rust en stabiliteit zijn weg.
Denk aan de eisen die bijvoorbeeld gesteld worden aan stijl, flexibiliteit en veranderbereidheid, maar ook aan het kunnen maken van duidelijke harde keuzes. Leven met onzekerheid is de nieuwe norm.

In de gesprekken staat de vraag centraal; Hoe gaat een bestuurder daarmee om?
Wij gingen op zoek naar antwoorden op deze vraag en ook naar de verschillen in de antwoorden van de bestuurders. Wij proberen de verschillen in rolbeleving, stijl, gedrag, visie en strategie, enigszins te duiden.

Het eerste interview is met Fred Pijls, lid raad van bestuur bij GGZ Oost Brabant.

‘De durf om met onzekerheid om te gaan; besturen in judostijl’

Over de passie van Fred Pijls
Sinds maart 2013 ben ik bestuurder bij GGZ Oost Brabant. Ik ben geboren in Heerlen, mijn vader was mijnwerker en hij had daarnaast het judo als grote liefde. Hij heeft zijn passie op mij overgedragen en daar ben ik hem erg dankbaar voor. Op mijn vierde jaar moest ik de judomat al op en dat ben ik tot vandaag intensief blijven doen. Zo ben ik eerst wedstrijdjudoka geworden, werd Nederlands militair kampioen en mocht namens Nederland aan verschillende internationale militaire kampioenschappen deelnemen.
De wedstrijdsport heb ik intussen vaarwel gezegd. Mijn vader en ik hebben al vele jaren samen een judoschool in Landgraaf en ik sta nog vrijwel iedere zaterdag op de mat en geef les. Door het judoleraarschap heb ik allerlei opleidingen in Japan kunnen volgen en heb het geschopt tot de 5de dan. De 6de dan hoop ik dit najaar te behalen. Het belangrijke theoretische deel heb ik intussen afgerond, nu nog de vaardighedentoets.
Ik ben negenenveertig en nooit uitgeleerd. Een rode draad in mijn leven is blijven leren en kennis blijven verzamelen en delen.   
Dankzij het judo heb ik mijn jeugdige onzekerheid en angst overwonnen en dat neem ik mee in mijn rol als bestuurder. Noem mij gerust beweeglijk en een judoka op strategisch bestuurlijk gebied. Dat zijn toch wel twee belangrijke kenmerken van mijn stijl als bestuurder.
Het altijd blijven doorleren, helpt mij enorm om de gevraagde rol in mijn functies goed te vervullen. Ik ben daarin erg ambitieus en het heeft opgeleverd dat ik tot op heden altijd gevraagd ben om te solliciteren naar de volgende positie. Zo ook voor de raad van bestuur bij GGZ Oost Brabant. Ik ben daar trots op.

Over wat judo de ggz te bieden heeft
De judosport rust op twee pijlers; Met zo min mogelijk kracht (niet te verwarren met inspanning) een maximaal resultaat bereiken én de sport zet zich in voor het algemene welzijn en voorspoed van de mens. Beide principes probeer ik als bestuurder dagelijks in praktijk te brengen. Dat betekent dat ik in samenwerking met mensen doelen wil bereiken en graag naast elkaar wil staan. Dus niet alleen de ander aan mijn zijde zien te krijgen, maar ik laat zien bereid te zijn van standpunt te veranderen. Ook ben ik alert dat de ander mee wil bewegen. Als dat namelijk niet zo is, moet je elkaar daarop kunnen aanspreken. Ik probeer altijd drijfveren en zienswijzen van mijn gesprekspartners te doorgronden.

Over kennis als bouwsteen voor strategie
In het judo is theoretische kennis onontbeerlijk en daarin komt het tweede principe van deze prachtsport in beeld; het judo zet zich in voor het algemeen welzijn en voorspoed van de mens. Ik geloof er heilig in dat judo bijdraagt aan socialisatie, net zoals het sporten kinderen en volwassenen helpt uit het medisch circuit te blijven. Voor het theoretisch deel van mijn 6de dan examen heb ik een werkstuk geschreven met de titel; “Van het Binnenhof tot in de dojo”. Het stuk gaat erover judo als ‘zorgproduct’ in te zetten bij kinderen en jeugdigen met psychische gezondheidsproblemen.
Kennis is ook de centrale voorwaarde voor succesvol samenwerken en een ankerpunt in onze ondernemingsstrategie bij GGZ Oost Brabant. Die strategie gaat ervan uit dat wij succesvol flexibele netwerken weten op te zetten. De basis in het elkaar meerwaarde bieden, is de kennis en de expertise die elke partij in het netwerk inbrengt.

Over durven
Wanneer de argumenten erom vragen, ben ik niet bang om moeilijke beslissingen terug te draaien. Dankzij geregelde terugkoppeling op mijn functioneren, weet ik dat ik nog meer op anderen mag leren vertrouwen. Dat gaat niet vanzelf en is voor mij een continu aandachtspunt.
Zelfreflectie en kritiek durven ontvangen vragen om moed. Ik zie in dat ook een bestuurder een houdbaarheidsdatum heeft en dat vereist dat je altijd kritisch en eerlijk dient te zijn over je eigen effectiviteit.
We moeten ook durven dromen en durven wensen. Ik droom er bijvoorbeeld van dat de naam Raad van Toezicht ooit verdwijnt en vervangen wordt door Raad van Inspiratie. Die naam geeft zoveel meer kracht in onze tijden van onzekerheid. Ik zou vanuit die inspiratie onze relatie met de Raad van Toezicht graag verder willen ontwikkelen. Toezichthouders hebben zoveel meer te bieden dan alleen maar het toezicht. Hoe kunnen we hun zee van ervaring en kennis op allerlei vakgebieden beter inzetten? Het klinkt bijna idealistisch maar het is mij veel waard wanneer Bestuur en Toezicht zich vooral samen laten inspireren door de cliënt, de cliëntenraad, de medewerkers, de burgers, focusgroepen of anderszins.
Eigentijds besturen vereist ook dat wij op grote schaal verantwoordelijkheid (leren) delegeren, medewerkers daarin leren vertrouwen en zelf dus meer los durven laten. Het is verdrietig dat dit haaks staat op een overheid die alles wil reguleren en standaardiseren. Ik weet werkelijk nog niet wat de oplossing voor dit dilemma is. Eén ding staat echter vast; het kan niet anders dan dat wij, de bestuurders, de durf moeten hebben los te laten.

Over de strategie van GGZ Oost Brabant
Ons bestaansrecht als instelling en onze maatschappelijke opdracht liggen in de verantwoordelijkheid die wij hebben om patiënten te helpen hun eigen leven weer terug op de rails te krijgen en het daar te houden. Het gaat niet zelden over zeer kwetsbare mensen. Zij hebben behoefte aan onze specialistische expertise. Op het leveren ervan willen wij ons concentreren en op de service en kwaliteit ervan moeten wij worden afgerekend. De specifieke meerwaarde die gevraagd wordt verschilt per regio en is afhankelijk van lokale netwerkkenmerken. De organisatie van zorg in Helmond heeft een andere netwerkstructuur dan bijvoorbeeld die in Oss. Wij willen per regio geïntegreerde netwerken realiseren met ziekenhuizen, V&V sector, huisartsen, gemeentes en andere. Elke regio met een eigen identiteit. Binnen GGZ Oost Brabant, mogelijk ooit ook met andere instellingen samen, zoeken we naar gemeenschappelijkheid door zorgprogramma’s voor de hele organisatie en de verschillende regio’s in te richten. GGZ Oost Brabant krijgt daarin de identiteit van een kennisplatform waar de regio’s gebruik van maken. Anderzijds voeden de regio’s als ook externe kennispartners, dit platform. Op deze manier kunnen wij onze waarde expliciet laten zien aan patiënten en ook aan de verzekeraars.

Er is voor ons als bestuurder onnoemlijk veel complexiteit én werk aan de winkel.
Slechte raad is ‘op de handen zitten’ en wachten wat de toekomst ons brengen zal!

Momenteel is Van Der Hoef & Partners voor GGZ Oost Brabant op zoek naar een psychiater die het gezicht wil zijn van de ambitie om de status topklinische GGz te bereiken voor het landelijk opererende circuit ‘niet-aangeboren hersenletsel’ in Huize Padua in Boekel. Graag informeren wij u in vertrouwen nader. Klik hier voor de vacaturetekst.

reacties